Монгол Улсын Соёлын яам, СУИС, “Эрдэнэт үйлдвэр” ТӨҮГ хамтран “Эрдэнэтийн-Овоо”-ны эрдэс чулуулгаас өнгө будаг гаргах судалгааг эхлүүлэхээр боллоо. Өнөөдөр Соёлын яамны харьяа Соёлын өвийн үндэсний төв, СУИС-ийн судлаачдын хамтарсан баг Эрдэнэт үйлдвэрт ирж, тус үйлдвэрийн Ерөнхий геологич Д.Алтанхуяг, Судалгаа, шинжилгээний хүрээлэнгийн захирал Ц.Цэнд-Аюуш болон бусад мэргэжилтнүүдтэй уулзалт хийв.
Уулзалтын зорилго нь монгол нутаг дахь эртний өнгө будгийн хадгалалт хамгаалалт, сэргээн засварлалттай холбоотой түүхий эдийг тодорхойлох, эрдэс элементийн найрлагыг тогтоох, олон улсын жишигт нийцсэн, нөгөө талаас, манай орны эрс тэс уур амьсгалтай цаг агаарын нөхцөлд тохирсон өнгө будгийн технологи боловсруулах, түүнийг нутагшуулах судалгааны ажлыг эхлүүлэх, харилцан санал солилцоход чиглэсэн байна. Өөрөөр хэлбэл, энэ судалгааны ажлын эхлэлийг тавих, цаашид хэрхэн ажиллах төлөвлөгөө, зорилтоо тодорхойллоо, гэж Соёлын өвийн үндэсний төвийн Хадгалалт хамгаалалт, технологи судалгааны газрын дарга М.Оюунтулга онцлов. Энэ үеэр Эрдэнэт үйлдвэрийн зүгээс лабораторийн туршилт, судалгаанд шаардлагатай багаж тоног төхөөрөмжийн туслалцаа үзүүлж, хамтран ажиллахаа илэрхийлсэн байна. Урт хугацаанд үргэлжлэх судалгаа, туршилтын дараа соёлын хөдлөх болон үл хөдлөх дурсгалын өнгө будгийн сэргээн засварлалтын технологийг бүрэн нутагшуулах ажил хийгдэх аж.
Соёлын яамны Соёлын өвийн үндэсний төв, СУИС-ийн хамтарсан баг 2019 оноос эрдэс будгийн судалгааг эхлүүлж, хээрийн болон Монгол орны сүм хийд, музейд хадгалагдаж буй шүтээн зургийн эрдэс будгийн судалгааг хийгээд байна. Энэ явцдаа Монгол орны ашигт малтмалын нөөцтэй томоохон орд газар, уурхайг түшиглэн эл судалгааг үргэлжлүүлэх шаардлагатай гэж тодорхойлжээ. Учир нь эрдэс будаг боловсруулах технологи хийхийн тулд тодорхой хэмжээний бэлдэц хэрэгтэй. Үүнийг хээрээс эсвэл хувь хүнээс түүвэр байдлаар авахад ихэвчлэн эх сурвалж нь тодорхой биш, шаардлага хангахгүй тал бий. Тиймээс Эрдэнэтийн уурхайн оюу болоод бусад чулуу, химийн элементээс өнгө будаг гаргах туршилт судалгаа хийх санаачилга гаргаад, хамтран ажиллахаар болсон гэж судалгааны багийн гишүүн, СУИС-ийн Дүрслэх урлагийн академийн Монгол зургийн багш Г.Амарсанаа ярилаа. Хамтарсан багийнхан, судалгаа туршилтынхаа үр дүнд гаргаж авсан эрдэс будгаа соёлын өв, үндэсний зураг урлал, сургалтын хэрэглэгдэхүүнд ашиглахаар зорьж байна. Мөн энэхүү судалгаа, эрдэм шинжилгээний ажлын үр дүн, ач холбогдлыг харуулсан өгүүлэл, эмхэтгэл гаргах аж.